Psychologia zbrodni i siła słowa – ,,Milczenie owiec”
Written by Julita Gawęcka on 17 maja 2025
Po kryminały nie sięgam zbyt często, ale są tytuły, które potrafią w ogromnym stopniu mnie zainteresować. Przykładem jest ”Milczenie owiec” autorstwa Thomasa Harrisa. Po tym jak zobaczyłam adaptację i filmową i serialową, które strasznie mi się spodobały, poczułam nieodpartą potrzebę zobaczenia materiału źródłowego.
Na ogół bardziej cenię sobie materiał źródłowy niż jego filmową wersję – i w przypadku ”Milczenia owiec” nie jest inaczej. Powieść Thomasa Harrisa urzekła mnie przede wszystkim atmosferą, która gęstnieje z każdą stroną, oraz świetnie nakreślonymi postaciami. Niemniej jednak muszę przyznać, że lektura zajęła mi więcej czasu niż przypuszczałam. Wynikało to głównie ze stylu pisania autora – długie, złożone zdania, nierzadko przeładowane informacjami, potrafiły skutecznie wytrącić z rytmu. Zdarzało mi się wracać do fragmentów tylko po to, by lepiej zrozumieć ich sens.
Fabuła i akcja
Równie niełatwe było tempo akcji. Harris popycha fabułę do przodu z taką intensywnością, że momentami trudno było uwierzyć, że wszystko, co przydarza się bohaterce, mieści się w ramach jednej doby. Odnosiłam wrażenie, że Clarice Starling żyje w alternatywnym świecie, gdzie czas płynie zupełnie inaczej.
Bohaterowie
Na szczęście te mankamenty bledną w obliczu tego, co w książce naprawdę zachwyca. Hannibal Lecter, choć obecny epizodycznie, roztacza wokół siebie aurę absolutnego zagrożenia. Nie za sprawą opisu jego zbrodni czy brutalnych czynów, ale poprzez sposób, w jaki mówi – wyważony, elegancki, chłodny. Każda jego wypowiedź sprawiała, że czułam ogromny niepokój.
Clarice Starling to bohaterka, której trudno nie polubić. Inteligentna, spostrzegawcza i ambitna – przechodzi imponującą przemianę ze studentki na stażu w zdeterminowaną agentkę FBI. Jej rozwój i motywacje zostały przedstawione bardzo wiarygodnie, co pozwala czytelnikowi mocno się z nią utożsamić.
Nie sposób pominąć też warstwę społeczną, jaką Harris przemyca w swojej książce. Utwór obnaża cynizm mediów, które żerują na tragediach w imię klikalności i sensacji. Przebija się tu także bolesny temat seksualizacji kobiet – Clarice, jako młoda kobieta w męskim świecie, wielokrotnie spotyka się z uprzedzeniami, protekcjonalnością i brakiem szacunku. Opisy takich sytuacji wywołują frustrację i bezsilność – emocje, które z łatwością udzielają się czytelnikowi.
Podsumowanie
,,Milczenie owiec” to coś więcej niż thriller psychologiczny – to mroczna opowieść o manipulacji, władzy i ludzkiej obsesji. Harris stworzył świat, który nie daje o sobie zapomnieć. To książka wymagająca, ale warta każdej poświęconej chwili.
Fraszka