Kolory, algorytmy, kosmos i zabawa – II Świętokrzyskie Forum Młodych Badaczy

W świecie nauki nie ma miejsca na nudę – przekonali się o tym uczestnicy II Świętokrzyskiego Forum Młodych Badaczy, którzy wyruszyli w prawdziwie fascynującą podróż od narodzin gwiazd po tajniki algorytmów inspirowanych naturą.

Tegoroczne spotkanie było pełne barw, inspiracji i naukowych ciekawostek, a każdy, kto 22 maja pojawił się w auli Wydziału Nauk Ścisłych i Przyrodniczych UJK, mógł poczuć się jak odkrywca na tropie największych zagadek wszechświata. Wydarzenie rozpoczęło się oficjalnym powitaniem przez władze uczelni.

Kosmiczny start: „Dzieci Gwiazd”

Na początku dzisiejszych wykładów udaliśmy się w kosmos pod przewodnictwem dr. Janusza Krywulta – astronoma, pracownika Wydziału Nauk Ścisłych i Przyrodniczych UJK. Prelegent z niezwykłą lekkością i humorem przybliżył młodym badaczom historię wszechświata, ale od strony chemicznej i fizycznej. Dzięki porównaniom do codziennych sytuacji nawet najbardziej abstrakcyjne procesy kosmiczne stały się zrozumiałe i bliskie uczestnikom, którzy mogli poczuć, że nauka to nie tylko podręczniki, ale przede wszystkim fascynująca przygoda.

Barwy, które zmieniają świat

Kolejną porcję naukowych emocji przyniósł wykład dr inż. Karoliny Dolatowskiej-Żebrowskiej „(Nie) TAK kolorowo”. Uczestnicy dowiedzieli się, że kolory nie istnieją bez światła, a to, jak je widzimy, zależy od długości fal elektromagnetycznych. Prelegentka pokazała, jak zniknięcie jednego koloru z palety światła może całkowicie odmienić barwę znanych nam przedmiotów. W prezentacji nie zabrakło też tematów związanych z dysfunkcjami widzenia barw, takimi jak deuteranopia, protanopia czy tritanopia, które zmieniają sposób postrzegania świata przez osoby z daltonizmem. Wskazane zostały też przykłady zwierząt, które muszą mierzyć się na co dzień z zaburzeniami wzroku, jak nietoperze, a także aplikacje, które pomagają rozróżniać kolory osobom zmagającym się z wyżej wymienionymi dysfunkcjami. Największe wrażenie zrobiła opowieść o krewetce modliszkowej – rekordzistce natury, której oczy rozpoznają znacznie więcej barw niż ludzkie.

Natura inspiruje technologię

Podczas Forum nie zabrakło także tematów z pogranicza biologii i informatyki. Anna Nahurska w prezentacji „Co ma mrówka do programowania…” pokazała, jak obserwacja świata przyrody inspiruje naukowców do tworzenia nowoczesnych rozwiązań technologicznych, na przykład jak obserwacja budowy ciała rekina wpłynęła na pobite rekordy w pływaniu. Uczestnicy poznali działanie algorytmu mrówkowego, opartego na zachowaniach tych niewielkich owadów, oraz inne wynalazki inspirowane naturą – od samoczyszczących się powierzchni lotosu po nietoksyczne kleje na wzór małży i antybiotyki z grzybów.

Piknik naukowy pełen pasji

Kulminacją wydarzenia był Piknik Naukowy, podczas którego uczniowie z trzynastu szkół regionu świętokrzyskiego prezentowali swoje projekty badawcze i eksperymenty. Wśród wystawców znalazły się m.in. Szkoła Podstawowa im. Ks. Piotra Ściegiennego w Bilczy, Szkoła Podstawowa w Brzostkowie, I Społeczna Szkoła Podstawowa im. Mikołaja Reja w Kielcach, II Liceum Ogólnokształcące im. Jana Śniadeckiego w Kielcach oraz wiele innych placówek, których uczniowie udowodnili, że nauka nie zna granic wieku ani wyobraźni. Młodzi badacze w swoich projektach poruszyli bardzo ważne tematy przez liczne doświadczenia naukowe, poczynając od czystego powietrza, przez pracę silnika spalinowego aż po własnoręcznie stworzony poduszkowiec. Powstało także stoisko przedstawicieli trzech kół naukowych z naszego uniwersytetu. O inicjatywie wypowiedzieli się tak:

Przedstawiamy nasze stanowisko jako reprezentacja trzech kół naukowych z instytutu fizyki no i zachęcamy przede wszystkim młodzież i dzieci do angażowania się od najmłodszych lat w eksperymenty naukowe, zagłębiania się w świat fizycznych eksperymentów i różnych ciekawych zjawisk, których na co dzień nie dostrzegamy. Dajemy też możliwość dzieciom do konstrukcji własnych statków. Uczestnicy mają okazję do zapoznania się z niektórymi zjawiskami już teraz

Wszyscy uczestnicy zostali nagrodzeni dyplomami, a szkoły, w których uczą się młodzi badacze dostały wyróżnienie STEAMOWA szkoła. Dzięki temu programowi uczniowie rozwijają zarówno umiejętności ścisłe, jak i kreatywność, uczą się współpracy, komunikacji i rozwiązywania realnych problemów. Projekt wspiera także nauczycieli – oferuje im szkolenia, wsparcie mentorów i możliwość wymiany doświadczeń z innymi placówkami

Ale czym tak właściwie jest program STEAM?

STEAM to innowacyjne podejście do edukacji, które integruje naukę (Science), technologię (Technology), inżynierię (Engineering), sztukę (Art) i matematykę (Mathematics) w spójną całość. Zamiast tradycyjnego podziału na przedmioty, STEAM stawia na interdyscyplinarność, praktyczne rozwiązywanie problemów i rozwijanie kompetencji przyszłości.

Fot: Redakcja